ORP Conrad

 

ORP Conrad
Historia
Położenie stępki	1 grudnia 1916
Wodowanie	26 stycznia 1918
Royal Navy
Nazwa	HMS Danae
Wejście do służby	22 czerwca 1918
Marynarka Wojenna
Nazwa	ORP Conrad
Wejście do służby	4 października 1944
Wycofanie ze służby	28 września 1946
Royal Navy
Nazwa	HMS Danae
Wycofanie ze służby	1948
Los okrętu	złomowany
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 4276 t pełna: 5603 t
Długość	146,5 m
Szerokość	14,02 m
Zanurzenie	4,41 m
Prędkość	29 węzłów
Zasięg	1.480 Mm/29 w; 6.700 Mm/10 w
Załoga	462
Napęd
turbiny parowe o mocy 40 000 KM napędzające 2 śruby
Uzbrojenie
5 dział kalibru 152 mm 1 działo kalibru 102 mm 8 dział przeciwlotniczych kalibru 40 mm pom-pom (2 x IV) 12 dział przeciwlotniczych kalibru 20 mm (2 x IV; 4 x I) wyrzutnia bomb głębinowych
Multimedia w Wikimedia Commons

Model okrętu

ORP Conrad – polski lekki krążownik otrzymany po stracie ORP Dragon, uprzednio i następnie brytyjski HMS "Danae" typu D.

 

Spis treści

• 1 Historia
  • 1.1 Dookoła świata
  • 1.2 II wojna światowa
• 2 Dzieje okrętu w Polskiej Marynarce Wojennej
  • 2.1 Dowódcy
• 3 Okręty typu D
• 4 Inne jednostki o podobnej nazwie
• 5 Bibliografia

Historia

Stępkę pod pierwszy krążownik nowego typu Danae położono 1 grudnia 1916 w stoczni Armstrong Whitworth w Walker-on-Tyne, zwodowano zaś 26 stycznia 1918 roku. Był to − w chwili zakończenia I wojny światowej − jeden z najszybszych krążowników na świecie. Napędzany przez dwie turbiny parowe Brown-Curtis o mocy 39 500 Km, mógł rozwinąć prędkość 29 w. Zbiorniki o pojemności 1060 ton oleju napędowego pozwalały na przebycie 1480 Mm z prędkością 29 w. i 6700 Mm z prędkością 10 w. Okręt był opancerzony na burtach i stanowisku dowodzenia blachami stalowymi o grubości 76 mm, na zbiornikach paliwa i komorach amunicyjnych 57 mm, a na pokładzie głównym 25 mm.
Włączony w ostatnich miesiącach wojny do stacjonującego w Harwich 5 Dywizjonu Krążowników Lekkich wziął udział w kilku patrolach na Morzu Północnym, a w roku następnym na Bałtyku, gdzie wraz z siostrzanymi krążownikami HMS Dragon i HMS Dauntless wspierał Białych walczących z bolszewikami podczas wojny domowej w Rosji, jak również strzegł polskich interesów w porcie w Gdańsku.

Dookoła świata

HMS Danae w roku 1937

W roku 1923 HMS Danae wszedł w skład Specialnego Dywizjonu Royal Navy, flotylli utworzonej dla celów propagandowych. Flotylla składała się z pancerników HMS Hood i Repulse, krążowników Delhi, Dragon, Dauntless i Dunedin oraz dziewięciu innych okrętów (w większości niszczycieli). Dywizjon opuścił 27 listopada Devonport i skierował się do Freetown w Sierra Leone. Następnie odwiedził Cape Town, Port Elizabeth, East London i Durban, dokąd przybył ostatniego dnia roku. Następnego dnia okręty wyruszyły do Zanzibaru, po czym odwiedziły Trincomalee, Singapur, Albany, Adelaide, Melbourne, Hobart i Sydney, skąd popłynęły do Wellington na Nowej Zelandii. 16 maja flotylla złożyła krótką wizytę w portach Suva i Samara na Fidżi, 6 czerwca przybyła do Honolulu, 25 czerwca do Victorii i Vancouveru, a następnie do San Francisco, gdzie okręty zatrzymały się do 11 lipca 1924 roku. Tam flotylla rozdzieliła się i krążowniki lekkie ruszyły w drogę powrotną do Anglii przez Kanał Panamski, odwiedzając kilka portów w Ameryce Środkowej i na Karaibach.
W latach 1927-1929 Danae służył w 1 Dywizjonie Krążowników na Morzu Śródziemnym, po czym wrócił do Wielkiej Brytanii na remont kapitalny i modernizację. Do służby powrócił w roku 1930 i został dołączony do 8 Dywizjonu Krążowników stacjonującego w Brytyjskich Indiach Zachodnich. W 1935 roku, po wybuchu II wojny chińsko-japońskiej, eskortował konwoje z Szanghaju do Hongkongu i został ostrzelany przez okręty floty japońskiej.

II wojna światowa

W lipcu 1939 roku Danae wszedł w skład 9 Dywizjonu Krążowników, który od października operował na południowym Atlantyku i Oceanie Indyjskim. 23 marca 1940 roku wszsedł w skład Malajskiego Zespołu Uderzeniowego biorąc udział w patrolowaniu wód okalających Holenderskie Indie Wschodnie i Półwysep Malajski. Od 20 stycznia pełnił służbę eskortową na Morzu Żółtym i pomiędzu Indiami Holenderskimi i Cejlonem. 24 lutego 1941 roku przybył do Batawii, a następnie do Colombo, skąd został skierowany do Cape Town na remont.
Do służby powrócił w lipcu 1943 roku, po spędzeniu 11 miesięcy w stoczni. W marcu roku 1944 powrócił do Wielkiej Brytanii i wszedł w skład 1 Dywizjonu Krążowników. Tuż przed lądowaniem w Normandii wraz z wieloma innymi okrętami prowadził przygotowawczy ostrzał artyleryjski plaży Sword. W lipcu dywizjon został skierowany w rejon Ouistreham, by w sierpniu powrócić do Wielkiej Brytanii. Wycofany z czynnej służby, Danae został przekształcony w hulk mieszkalny w porcie Plymouth.

 

Dzieje okrętu w Polskiej Marynarce Wojennej

Podniesienie polskiej bandery

ORP "Conrad" przekazany został Polskiej Marynarce Wojennej w miejsce utraconego 8 lipca 1944 krążownika ORP Dragon. Był okrętem tego samego typu, a obsadzony został marynarzami z „Dragona”, nowa załoga okrętu nie musiała więc odbywać przeszkolenia przed rozpoczęciem na nim służby.
Początkowo okręt planowano nazwać ORP "Wilno" bądź ORP "Lwów". Nie stało się tak jednak ze względów politycznych (brytyjskie władze obawiały się sprowokowania tą nazwą władz ZSRR). Ostatecznie zdecydowano się nadać mu pod tym względem neutralną politycznie nazwę ORP "Conrad". Nazwą tą uczczono pamięć angielskiego pisarza urodzonego w Polsce, Josepha Conrada (właściwie Józefa Konrada Korzeniowskiego), którego utwory przeważnie związane były z morzem. Imię okrętu nawiązywało w ten sposób do polsko-brytyjskiej współpracy na morzu.
Przejęcia okrętu w imieniu PMW dokonał komandor Karol Korytowski, a pierwszym dowódcą został komandor Stanisław Dzienisiewicz – ostatni dowódca ORP Dragon. Pod polską banderą okręt był używany do patrolowania północno-wschodnich obszarów Atlantyku, a przez tydzień, od 7 do 14 czerwca 1945 roku pełnił dyżur nadzorujący w bazie Kriegsmarine − Wilhelmshaven, zajętej w ostatnich dniach wojny przez 1 Dywizję Pancerną generała Stanisława Maczka.
28 września 1946 roku o godzinie 15.15 opuszczono polską banderę i przekazano okręt Royal Navy. Powrócono do dawnej nazwy HMS "Danae" i skierowano do rezerwy w Falmouth, a 27 marca 1948 roku rozpoczęto złomowanie w Barrow.

Dowódcy

• Komandor Stanisław Dzienisiewicz
• komandor porucznik Romuald Nałęcz-Tymiński

Okręty typu D

ORP "Dragon", HMS "Danae" (od 04.10.1944: ORP Conrad), HMS "Dauntless", HMS "Delhi", HMS "Despatch", HMS "Diomede", HMS "Dunedin", HMS "Durban".

Inne jednostki o podobnej nazwie

• "Joseph Conrad" – fregata

Bibliografia

• Jerzy Pertek: Wielkie dni małej floty. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1976.
• Jan Piwowoński: Flota spod biało-czerwonej. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989. ISBN 978-83-100-8902-1.

 

HMS Danae (D44)

From Wikipedia, the free encyclopedia

Jump to: navigation, search

For other ships of the same name, see HMS Danae.

HMS Danae underway, August 1943
Career (United Kingdom)
Name:	HMS Danae
Builder:	Armstrong Whitworth
Laid down:	1 December 1916
Launched:	26 January 1918
Commissioned:	22 July 1918
Decommissioned:	4 October 1944
Fate:	Transferred to Poland
Career (Poland)
Name:	ORP Conrad
Namesake:	Józef Konrad Korzeniowski
Commissioned:	4 October 1944
Decommissioned:	28 September 1946
Fate:	Returned to Royal Navy
Career (United Kingdom)
Name:	HMS Danae
Recommissioned:	28 September 1946
Decommissioned:	22 January 1948
Fate:	Scrapped 27 March 1948 at Barrow
General characteristics
Class & type:	Danae-class light cruiser
Displacement:	4,276 tons Full: 5,603 tons After 1924: 4,850
Length:	445 ft (136 m)
Beam:	46.5 ft (14.2 m)
Draught:	14.5 ft (4.4 m)
Propulsion:	Six Yarrow-type water-tube boilers Parsons geared steam turbines Two shafts 40,000 shp
Speed:	29 knots (54 km/h; 33 mph)
Range:	1,060 tons of oil 1,480 nautical miles (2,740 km; 1,700 mi) at 29 knots (54 km/h; 33 mph) 6,700 nautical miles (12,400 km; 7,700 mi) at 10 knots (19 km/h; 12 mph)
Complement:	462
Armament:	1918: six BL 6-inch (152.4 mm) L/45 Mark XII guns on single mountings CP Mark XIV two QF 3 inch (76.2 mm) Mk II AA guns two 40 mm QF 2 pdr "Pom-pom" AA guns twelve 21 in (533 mm) torpedoes (4 triple launchers) 1930: six BL 6-inch (152.4 mm) L/45 Mark XII guns three QF 4-inch (101.6 mm) Mk V AA guns two 40 mm 2 pdr Pom-pom AA guns twelve 533 mm torpedo launchers 1942: six 6-inch (152 mm) Mk XII guns two 4-inch Mk V AA guns six 40 mm 2 pdr Pom-pom AA twelve 533 mm torpedo launchers 1943: five 6-inch (152 mm) guns, one 4-inch (102 mm) gun 8 x 40 mm 2 pdr Pom-pom AA guns 3 x quadruple mounting Mark VII 2 pounder Mark VIII guns 12 x 20 mm AA guns depth charge launcher
Armour:	3 inch side (amidships) 2, 1¾, 1½ side (bow and stern) 1 inch upper decks (amidships) 1 inch deck over rudder

HMS Danae, during the latter part of World War II commissioned as ORP Conrad, was the lead ship of the Danae class cruisers (also known as the D class), serving with the Royal Navy between the world wars and with the Polish Navy during World War II.

Contents

• 1 Service
  • 1.1 World cruise
  • 1.2 Second World War
• 2 References
• 3 External links

Service

Danae was laid down on 1 December 1916 in the Armstrong Whitworth Shipyard in Walker-on-Tyne and launched on 26 January 1918. The lead ship of her class, she was one of the fastest cruisers of her times. Propelled by two Brown-Curtis steam turbines of 40,000 HP, 6 cauldrons and 2 propellors, she could travel at 29 knots (54 km/h; 33 mph). With 1,060 tons of oil in her tanks, she had a range of 1,480 nautical miles (2,740 km; 1,700 mi) at 29 knots and 6,700 nautical miles (12,400 km; 7,700 mi) at 10 knots (19 km/h; 12 mph). She was also decently-armoured, with the sides and the command deck protected with 3 inches (76 mm) of reinforced steel, the tanks and munition chambers with 57 mm, and the main deck with 2 inches (25 mm).
Attached to the Harwich-based 5th Light Cruiser Squadron, she took part in several North Sea patrols during the last months of World War I. Between October and November of the following year, she passed to the Baltic Sea, where she supported the Whites in the Russian Civil War, along with her sister ship HMS Dragon and HMS Dauntless. In February 1920 she was attached to the 1st Light Cruiser Squadron of the Atlantic Fleet.

World cruise

HMS Danae in 1937

In 1923 she was attached to the Special Service Squadron, a naval fleet created for propaganda purpose. The flotilla consisted of HMS Hood, Repulse and the cruisers HMS Delhi, Dragon, Dauntless and Dunedin, as well as 9 other ships (mostly destroyers), and was bound on a journey around the world. The Squadron left Devonport on 27 November and headed for Freetown in Sierra Leone. Then the task force visited Cape Town, Port Elizabeth, East London and Durban, to where she arrived the last day of the year. The following day the Squadron left for Zanzibar, then visited Trincomalee, Singapore, Albany, Adelaide, Melbourne, Hobart and Sydney, from where she left for Wellington in New Zealand. She left the port in May and on 16 May paid a short visit to Suva and Samara on Fiji, then to Honolulu (6 June), Victoria (25 June), Vancouver and then San Francisco (until 11 July. There the Squadron was split and the light cruisers headed for Great Britain through the Panama Canal and various ports in South America, including British Guyana, Antilles and Jamaica.
Transferred to the Mediterranean, between 1927 and 1929 Danae served as an escort of the 1st Cruiser Squadron, after which she was withdrawn to Great Britain for refurbishment and modernisation. In 1930 she returned to active service and was attached to the 8th Cruiser Squadron stationed in the British West Indies. In 1935, at the outbreak of the Second Sino-Japanese War, she escorted various evacuation convoys from Shanghai to Hong Kong and was fired at by the Japanese Navy.

 

Second World War

After that in November she was again moved to Great Britain and preserved in reserve. Again mobilized in July 1939, she was attached to the 9th Cruiser Squadron, initially operating in Southern Atlantic and then Indian Ocean from October. On 23 March 1940 she was attached to the Malaya Force and took part in various patrols in the area of the Dutch East Indies and Singapore. On 20 January she was attached to the China Force and started to escort convoys in the Yellow Sea and between the Dutch Indies and Ceylon, together with HMS Durban, Dauntless, HMAS Canberra and HMS Cornwall. On 24 February she arrived in Batavia and then went on to Colombo, from where she was withdrawn to Cape Town for refurbishment.
She returned to active service in July 1943, after 11 months in the shipyard. In March 1944 she returned to Great Britain and was attached to the 1st Cruiser Squadron. Prior to the Invasion of Normandy she left for the Sword Beach area, where she carried over ground support missions, together with HMS Ramillies, Warspite, Mauritius, Frobisher, Arethusa and ORP Dragon, as well as 10 S class, V class and Hunt class destroyers. In July the squadron moved to the area of Port en Bessin and Ouistreham only to return to Great Britain in August. Withdrawn from active service, she was used as a hulk in the port of Plymouth.

Polish sailors raise the Polish flag on Danae's transfer to the Polish Navy

After the loss of ORP Dragon, on 4 October she was leased to the Polish Navy. A sister ship of ORP Dragon, she was manned mostly by the surviving part of her crew. Commanded by Cmdr. Stanisław Dzienisiewicz, she was being refurbished in Southampton and then Chatham until 23 January 1945. Initially the ship was to be renamed to either "ORP Wilno" or "ORP Lwów", after the cities of Wilno (Vilnius) and Lwów (Lviv). This was seen as controversial because the cities — although they were part of Poland until after the war — were at that time claimed by the Soviet Union. The British authorities did not wish to offend the Soviets. It was decided to use the politically neutral name of ORP Conrad, after Józef Konrad Korzeniowski, better known under his English pen name of Joseph Conrad. In February, the ship moved to Scapa Flow, on 2 April she was attached to the 10th Cruiser Squadron (HMS Birmingham, Bellona, Diadem and Dido), but was again withdrawn for repair of damaged turbine a week later. She left the shipyard only on 30 May, three weeks after war in Europe ended. Attached to the 29th Destroyer Flotilla (HMS Zodiac, Zephyr and Zest), she was briefly stationed in the port of Wilhelmshaven, the main base of the Kriegsmarine recently captured by the Polish 1st Armoured Division.
Until the end of 1945 she served as a transport ship, transporting Polish Red Cross help to Norway and Denmark. In January of the following year she returned to Rosyth for good, from where she carried over training tasks with the remaining ships of the Polish Navy: ORP Błyskawica, ORP Piorun and ORP Garland. On 8 March 1946 the ships were decommissioned from the Home Fleet and the Polish crews started preparations to hand them over to the British. By August the ship's crew was reduced to 50% and on 28 September she was returned to the Royal Navy. Renamed back to HMS Danae she was taken over by the Care & Maintenance Party and moved to Falmouth. On 22 January 1948 she was sold to T.W. Ward company and scrapped following 27 March 1948 in the Vickers Armstrong shipyard in Barrow-in-Furness.

 

References

This article includes a list of references, related reading or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please improve this article by introducing more precise citations. (July 2009)

• Colledge, J. J.; Warlow, Ben (2006) [1969]. Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy (Rev. ed.). London: Chatham Publishing. ISBN 978-1-86176-281-8. OCLC 67375475.
• Jane's Fighting Ships of World War One (1919), Jane's Publishing Company
• U-boat.net